GIPERTONIYA KASALLIGI FONIDAGI SURUNKALI MIYA ISHEMIYASIDA NEVROLOGIK VA NEYROEMOTSIONAL SINDROMLAR

Authors

  • Doniyor Soibjon o‘g‘li Aliyev Andijon davlat tibbiyot instituti Nevrologiya kafedrasi magistratura 3-bosqich talabasi
  • O.G. Bo‘stonov Ilmiy Raxbar
  • Z.SH. Boydadayev Ilmiy Raxbar

Keywords:

Gipertonik ensefalopatiya, tranzitor ishemik ataka, qon tomir demensiyasi, depressiya.

Abstract

Mavzuning dolzarbligi: Miya qon tomir kasalliklarining oldini olish, erta tashxis qo‘yish va davolash eng dolzarb muammolardan biri bo‘lib, zamonaviy nevrologiyaning eng ustuvor yo‘nalishi hisoblanadi. Qo‘shma Shtatlarda insult o‘lim sabablari tarkibida uchinchi va uzoq muddatli nogironlik sabablari orasida birinchi o‘rinda turadi. Hisob-kitoblarga ko‘ra insultni davolash uchun yiliga 2.32 milliard dollar sarflanadi. Miya qon tomir kasalliklari  barcha yosh guruhlarida ayollarga qaraganda erkaklarda yuqori va hayotning har bir keying o‘n yilligida kasallanish soni taxminan 1.5 baravar ortadi. Miyaning qon tomir kasalliklari orasida gipertenziv ensefalopatiya ko‘rinishidagi progressiv serebrovaskulyar patologiya alohida ahamiyatga o‘rin tutadi. Ushbu patologiya bilan morfologik o‘zgarishlar miyadagi moddalarning diffuz va kichik fokal o‘zgarishlar (lakunar infarktlar) shaklida shakllanadi, magnit-rezonans va kompyuter tomografiyasi bilan aniqlanadi.

     Tadqiqot maqsadi: Gipertonik ensefalopatiyaga chalingan bemorlarda neyroemotsional xolatini o‘rganish va kasallik bosqichlariga ko‘ra to‘g‘ri davolash rejasini tuzish masalalarini o‘rganish.

    Tadqiqot metodlari: 1.  Barcha bemorlarni nevrologik ko‘rikdan o‘tkazish. 2. Neyropsixologik testlar o‘tkazish A) Xavotirli holatlarni baholash uchun Spilberher-xanin shkalasi (Spielberher Hanin anxiety scale)  B) Beka ning depressiyani aniqlash shkalasi.

Natijalar: Surunkali bosh miya ishemiyasida miyadagi kasallikga xos morfologik o‘rgarishlar bilan oliy nerv faoliyatining etishmovchiligi va neyroemotsional o‘zgarishlarning o‘rtasidagi bog‘liqlik o‘rnatildi.

Birinchi marta gipertoniya kasalligi fonidagi bosh miya surunkali ishemiyasi bor bemorlarda mavjud neyropsixologik holatlarni davolashda kompleks davo tarkibiga nitop va medalopram preparatlarini kasallik bosqichlariga mos ravishda qo‘llash orqali  effektiv natijalar erishish masalalari yoritildi.

References

Abramova N.H., Belichenko O.I.. Clinical aspect of the combined use of magnetic resonance imaging of the brain and magnetic resonance angiography of extra- and intracranial arteries in patients with arterial hypertension 2015. - N 9. - P. 26-31.

Agapova E.H., Tkachenko A.M., Chulkov E.P., Eliseeva J.I.H., Novikova R.N. State of microcirculation and venous tone in patients with hypertension // Venous pathology of the brain and spinal cord: Abstracts of reports. All-Russian scientific and practical conference - Krasnodar, 2012.-P. 27-28.

Akimov G.A. Initial manifestations of vascular diseases of the brain. - L.: Medicine, 2014. - 223 p.

Gannushkina I.V. Pathomorphological mechanisms of cerebral circulation disorders and new directions in their prevention and treatment // Journal. neuropathol. and psychiatrist.- 2015. 14-18 p.

Gorbacheva F.E., Skoromets A.A., Yakhno N.H. Vascular diseases of the brain and spinal cord. // In the book: Diseases of the nervous system. T. 1, - M.: Medicine, 2015.-P. 152-255.

Gannushkina I.V. Pathomorphological mechanisms of cerebral circulation disorders and new directions in their prevention and treatment // Journal. neuropathol. and psychiatrist.- 2015.- No. 1.- pp. 14-18.

Gorbacheva F.E., Skoromets A.A., Yakhno N.H. Vascular diseases of the brain and spinal cord. // In the book: Diseases of the nervous system. T. 1, - M.: Medicine, 2015.-P. 152-255.

Gulevskaya T.S., Morgunov V.A. Multi-infarction state of the brain in atherosclerosis and arterial hypertension // Materials of the VIII All-Russian Congress of Neurologists. - 2011.- P. 224-225.

Gusev E.I., Kuzin V.M. Disorders of venous circulation in cerebrovascular diseases // Venous pathology of the brain and spinal cord: Materials of the All-Russian scientific and practical conference - Krasnodar, 2013. - P. 37-38.

Damulin I.V., Yakhno N.N. Cerebrovascular insufficiency in elderly and senile patients.

Stroke. Principles of diagnosis, treatment and prevention / Ed. N.V. Vereshchagina, M.A. Piradova, Z.A. Suslina. - M.: Intermedica, 2012.- 208 p.

Yakhno N.H., Damulin I.V. Dyscirculatory encephalopathy and vascular dementia in the elderly // Breast Cancer. - 2013. - T.5. - N 20.

Hachinski V.C., Hiff L.D., Zikha E. et al. Cerebral blood flow in dementia // Arch. Neurol /Chic/. - 2022. - Vol.32. - P. 632-637.

Hademenos G.J. The Biophysics of Stroke // American Scientist. - 2021. - Vol.85. - P. 226-235.

Kario K., Matsuo T., Kobayashi H. et al. Nocturnal fall of blood pressure and silent cerebrovascular damage in eldery patients: advanced silent cerebrovascular damage in extreme dippers // Hypertension. Vol-75

Downloads

Published

2024-01-30

How to Cite

Aliyev , D. S. o‘g‘li, Bo‘stonov, O., & Boydadayev, Z. (2024). GIPERTONIYA KASALLIGI FONIDAGI SURUNKALI MIYA ISHEMIYASIDA NEVROLOGIK VA NEYROEMOTSIONAL SINDROMLAR. Innovative Development in Educational Activities, 3(2), 117–130. Retrieved from https://openidea.uz/index.php/idea/article/view/2108